آغاز سفر فناوری: چطور ۳۰ سال گذشته صنعت را تغییر داد؟
در دهه ۱۹۹۰، فناوری کاملاً متفاوت از امروز بود. رایانههای دسکتاپ جایگاه را در خانهها گرفتند، ولی اینترنت امروزی به دوران مدرسهترین مدت زمان خود بود. تأسیس پایگاههای داده مهم، قراردادهای اولیه سوار سیستمهای عامل، و روند قیمت لپتاپها در این کارزار دیده میشدند. کل سفر فناوری ۳۰ ساله با این مراحل آغاز شد. بهرهگیری از دادههای گزینشی در این کارزار به طور مثال برای پروژه Interbase در سال ۱۹۹۴ نشان داد که فناوری در کارزار انقلاب است.
تحلیل گذشته تاریخی صنعت فناوری، تصویر دقیقی از چگونگی پیشرفت آن به سوی سال ۲۰۲۵ ارایه میدهد. عواملی چون ظهور گوشیهای هوشمند، توسعه پیادهسازی B2C، و رونق صنعت ابری در کارزار اثرگذار بودهاند.
جنگ سیستمهای عامل: آغاز سفر فناوری
- ورژن اولیه Windows ۳.۱ در سال ۱۹۹۲
- عصر جدید لینوکس با انتشار نسخه ۱.۰ در ۱۹۹۴
- آغاز توسعه macOS در دهه ۱۹۹۰
کارزار انقلاب: ۱۰ سال اول در سفر فناوری
اولین دوره سفر فناوری اشاره نزد رقابت برای دستیابی به انقلاب گسترده داشت. سال ۱۹۹۵ با رونمایی Opera Browser، وارد کارزار رقابت بیشتر در اینترنت شد. IT Managerها در آن دوران نمایشها ساختارفنیترین NTT را برای نصب و توسعه شبکه ملی ایران دنبال کردند.
درهمین سالها استراتژی تقسیر لایهبندی در IPv۴ برایむ، ولی نمونه آی.بی.اِم (IBM) بدون زیاده از آن دوران معنادار بود. تحولات این دوره، موضوع اصلی صنعت IT در قرن بیست و یکم شد.
پیدایش وب ۲.۰ و تغییر فرهنگ کاربایی
۲۰۰۴ سال پیدایش وب ۲.۰ بود، زمانی که فناوری به تجربه کاربری عمیقتری رسید. در این زمان، رایانههای قابل حمل و اتصالهای GSM بیشترین بهرهبرداری از کارزار صورت گرفتند.
آمار سال ۲۰۰۵ نشان میدهد که ۲۳٪ ایرانیان در آن زمان تحتالشعاع وب ۲.۰ قرار داشتند، و در نتیجه آن سفر فناوری یک نقشه نوآورانه را آغاز کرد.
نُه فناوری کلیدی: چه چیزی صنعت را تا ۲۰۲۵ پیش برد؟
در سفر طولانی فناوری، مهم ترین فناوریها را میتوان با مساحتهایی در زیر معرفی کرد:
- فناوری ساخت هوشمند (Beheshti et al., ۲۰۱۶)
- Cloud Computing (در سال ۲۰۱۰ با ابزارهای Amazon EC2)
- IoT در ماشینهای خودرویی (سال ۲۰۲۰)
- Blockchain در سطح بانکهای ایران (مثلاً بانک سامان)
- تلویزیون ۴K به دسترسی عمومی (سال ۲۰۱۳)
- ف“One”چه رویکرد نوآورانه هوش مصنوعی
- محاسبه کوانتومی در محیطهای آزمایشی
- اورجینسی اختراع سالن تبلیغاتی فناوری: تجربه نمایشگاهان ایرانی
- پیشرفت در رباتیک خانگی (مثل خانهروان نوآوران اصفهان)
نقش هوش مصنوعی در دنیای ۲۰۲۵
سال ۲۰۲۰ نقطه عطف استفاده از AI در ایران بود. مثلاً در شهر شیراز، پلیس اینترنتی با استفاده از الگوریتمهای پیشبینی حرکت، تعداد جرایم ۶۷٪ کاهش داد. این تحقق در سفر فناوری، الزامهای جدیدی برای تشکیل گروههای فنی در آموزش و پرورش ایجاد کرد.
تغییر، تحول، و تحول فرهنگی: سفر فناوری و الگوهای اجتماعی
در دهه ۲۰۱۰، تمرکز سفر فناوری در ایران روی تغییر فرهنگ و نحوه اندیشیدن مردم به سیستمها افزایش یافت. استفاده از ابزارهایی مثل TikTok و ایجاد بازارهای دیجیتالی (آنلاینهای سنتی) در منطقه مازندران نمونهای از این اتفاق است.
به منظور رقابت با اروپا، ایرانیان اقدام به ساخت شبکه INTP استاندارد کردند. اتصال ۴G با سرعت ۱۴ Mbps در آن زمان فقط قسمتی از آمادهسازی برای سفر فناوری بود.
راز گذشتگان: آموزشهای دیجیتال
در سال ۲۰۱۴، معرفی کورسهای آنلاین مثل شاد و بهفاستار، فرهنگ یادگیری خودآموز را در میان دانشجویان گسترش داد. در شرایط نوآورانه، دانشگاه تهران در سفر فناوری فقط راهبرد_ipc را با شکل جدید بهکار برد.
چهارچوب ناخالص نوآوری در سفر فناوری ۳۰ ساله
هر مراحل سفر فناوری، با استفاده از تحلیل QR کدها اهدافی ابعادی به دسترسیپذیری وسیعتر تبدیل کرد. در سال ۲۰۱۷، اولین دسترسی به فناوری بلوتوث ۵.۰ در ایران رخ داد، اینترنت اشیاء تحت الظاهر این تغییر اثرگذار شد.
اینترنت اشیاء: ابزار واقعی تا ۲۰۲۵
در صنعت هوایی ایران، استفاده از IoT برای تعریف و مدیریت سیستم پرواز در هواپیمای هدایتی، بیش از ۱۲ هزار گجت فعال را شامل میشد. همین بهره گیری برای سفر فناوری۱.۵ بار تأثیر بیشتری در ارائه هشدارها داشت.
رونق فناوری در ایران:درواقع چگونه صورت گرفت؟
در این سفر فناوری، اطلاعرسانی به خوبی توسط ایسنا و روزنامههای داخلی پوشش داده شد. استارتاپها در منطقه کلیمی در آغاز سال ۲۰۲۲ با چالشهای تمرکز دادهای مواجه شدند، ولی چگونه این مشکل طی شد؟
- استفاده از دادههای UTC جهت نظارت بر فعالیتهای سایبری
- ساختار واسطگی در سیستم تعویض داده
- ایجاد یک سیستم پرداخت کوانتومی به نام QPAY
نوآوری در فناوری ایرانی: حمایتهای دولت
در سال ۲۰۲۲، هدایت اتومبیلهای خودکار توسط خورشید انرژی در منطقه استان فارس امتحان شد. سفر فناوری در ایران هم خواسته خود را در طریقی سازمانهای وزارت ارتباطات نشان داد.
چگونه سال ۲۰۲۵ را از طریق سفر فناوری طی کنیم؟
- رهگیری پیشرفتهای سطحی DevOps و Docker
- استفاده از ChatGPT در تولید محتواهای علمی
- حضور هوشمند لپ تاپهای جدید مثل Aorus و MSI
RODUCTION این امکانات، خود متغیرهای شوک جهانی را برای سفر فناوری تغییر داد. طبق هشدارها، سفر فناوری کشورها بدون آمادهسازی و منابع فنی ۱۰ سال به تعویق میافتند.