اقتصاد
خودکارسازی فرآیندها در تولید: راهکارهای عملی برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه
در دنیای مدرن صنعتی، خودکارسازی فرآیندها در تولید نه تنها یک خواهش جدید، بلکه یک الزام رقابتی شده است. با توجه به تقاضاهای فزاینده برای بهره‌وری بیشتر و کیفیت بالاتر در محصولات، بسیاری از شرکت‌ها به دنبال استفاده از راهکارهای خودکار برای بهینه‌سازی خطوط تولید خود هستند. این مقاله به طور تخصصی به مبحث خودکارسازی فرآیندها در تولید می‌پردازد، شامل مثال‌های کاربردی، داده‌های آماری و فرمول‌های عملی برای اجرای موفق است.
تاریخچه و تحولات خودکارسازی فرآیندها
خودکارسازی تولید از دهه 1950 با معرفی خطوط مونتاژ کانوایر در صنایع خودروسازی شروع شد. اما امروزه با پیشرفت‌های تکنولوژیک مانند هوش مصنوعی و رباتیک، به سطحی از دقت و سرعت رسیده است که حتی صنعت‌های حساس مانند داروسازی نیز از آن استفاده می‌کنند.
فناوری‌های کلیدی در مراحل مدرن خودکارسازی
- ربات‌های صنعتی: انجام کارهای تکراری با دقت پزشکی
- نرم‌افزارهای نظارتی: کنترل خطوط تولید در زمان‌های واقعی
- اتوماسیون پایه‌ای با PLC: خودکارسازی فرآیندها در تولید تجهیزات کوچک‌تر
- IoT صنعتی: ارتباط دستگاه‌های تولیدی با سیستم‌های مرکزی
مزایای راهبردی خودکارسازی در خطوط تولید
با اجرای خودکارسازی فرآیندها در تولید، سازمان‌ها می‌توانند به کاهش 40درصدی هزینه‌ها، افزایش 60درصدی حجم تولید و کاهش 75درصدی خطاها در مقایسه با روش‌های دستی برسند. این نتایج توسط مطالعات S&P Global در سال 2023 تأیید شده است.
کاهش هزینه‌های عملیاتی
استفاده از سیستم‌های اتوماتیک منجر به:
- کاهش نیاز به کارگران متعدد
- صرفه‌جویی ناشی از کاهش ضایعات
- افزایش طول عمر تجهیزات به دلیل کنترل هوشمند دما/فشار
افزایش بهره‌وری
براساس گزارش وزیر صنایع، شرکت‌هایی که در سال 2022 از خودکارسازی فرآیندها در تولید بهره بردند:
- 2 برابر افزایش تولید در همان فضای قبلی
- 30درصد کاهش در زمان توقف‌های فنی
- 25درصد بهبود در زمینه خدمات پس از فروش
چالش‌های اجرایی خودکارسازی صنعتی
اگرچه خودکارسازی فرآیندها در تولید مزایای برجسته‌ای دارد، اما چالش‌های اجرایی آن شامل:
- سرمایه‌گذاری اولیه بالا
- آموزش نیروهای شاغل به مفاهیم اتوماسیون
- یکپارچه‌سازی تجهیزات قدیمی با سیستم‌های نوین
راهکارهای غلبه بر موانع مالی
- استفاده از انواع مختلف ربات صنعتی با برتری مدل‌های تأیید شده ICEF
- دریافت تسهیلات اتوماسیون
- اجرای استراتژی 2 ساله به جای سرمایه‌گذاری یک‌باره
توسعه زیرساخت‌های هوشمند
برای دستاوردهای بهتر، تمام سیستم‌های تولیدی باید به بستر نرم‌افزاری واحدی منتهی شوند. کمپانی‌های بزرگ مانند سامسونگ با ورود کارشناسان AI صنعتی، توانستند تأخیر 2 ماهه اجرای خودکارسازی فرآیندها را به 3 هفته کاهش دهند.
خودکارسازی برای کسب‌وکارهای کوچک
کارآفرینان کوچک نیز می‌توانند از خودکارسازی فرآیندها در تولید فرصت بگیرند. براساس آمار وزارت صنایع در سال 1401، مرکز رشد و نوآوری ایران به بیش از 120 کارخانه خرد، کمک‌های فنی خودکارسازی بیش از 9 میلیارد تومان ارائه کرده است.
راهکارهای دسترس‌تر برای SME
- استفاده از ربات‌های قابل برنامه‌ریزی قابل انتقال
- امولاتورهای هزینه‌های خودکارسازی ارائه شده توسط www.iripra.org
- همکاری با دانشگاه‌های صنعتی برای نوآوری در زمینه خودکارسازی
نقشه راه آینده برای صنایع تولیدی
برین استرین در پیش‌بینی‌های شش ماهه خود، می‌گوید: اینده خودکارسازی فرآیندها در تولید با استفاده از تکنولوژی طراحی هاییر (PHM) و ناوبری هوشمند در فضای تولید تحت نرم‌افزارهای خاص خواهد بود. همچنین، جسارت در ورود به صنایع نفت‌پایه و بیوتکنولوژی تولید مواد شوینده نوین برجسته می‌شود.
استراتژی راهبردی ۵گانه
- کاهش میانگین روزهای توقف تولید به 3 روز در سال
- ارتقای همزمان شبکه WiFi صنعتی و SD-wan
- استقرار سیستم‌های پردازشی در فضای کارخانه
- تسهیل دسترسی به منابع هوشمند با احراز هویت دو مرحله‌ای
- تجهیز خط تولید به ربات‌های پایش الکترومغناطیسی
چه کاری می‌توان امروز انجام داد؟
برای شروع در خودکارسازی فرآیندها در تولید، مرحله‌ای اقدامات زیر را پیشنهاد می‌دهیم:
- بازبینی چهارچوب‌های صنعتی
- جزئیات راهنمای خودکارسازی مربوط به ایران را از فراز صنعت دریافت کنید.
- جلسات آموزشی دو ماهانه با سازمان‌های فناوری دارای سیستم اتوماتیک را برگزار کنید.
- درخواست تحلیل رایگان از شرکت‌های بزرگی که سرویس خودکارسازی صنعتی فرامی‌دهند.
در دنیایی که صنعت تولید با فشارهای ناشی از عناصر اقتصادی و تغییرات سریع فناوری مواجه است، خودکارسازی فرآیندها در تولید تنها راهکار دوام‌داری است که به رشد و کارایی مدام منجر می‌شود. با برنامه‌ریزی منسجم و همکاری با متخصصان، هر سازمانی می‌تواند این تحول را در سازمان خود همانند شرکت‌های نمونه اینترنتی دیجی‌کالا و شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی آغاز کند. شتاب بدهید و به همراه کارشناسان ما، اولین مرحله خودکارسازی کارخانه‌تان را بکارید!